Donderdag 12 oktober is de Dag van de Onthaalouder. De LBC-NVK wenst alle onthaalouders vandaag een heel fijne werkdag toe en roept iedereen die zijn kindjes laat opvangen in de gezinsopvang op zijn of haar onthaalouder eens extra in de bloemetjes te zetten. Maar de onthaalouders hebben meer nodig dan een keer per jaar een bloemetje.
“Professionele onthaalouders en duidelijke kwaliteitseisen zijn noodzakelijk om de kinderopvang door onthaalouders duurzaam en degelijk te maken en houden.” Dat staat in de toekomstvisie op de ‘gezinsopvang’ die de werking voor onthaalouders bij de LBC-NVK vandaag lanceert. Hier kan je de volledige toekomstvisie op de gezinsopvang lezen.
Het aantal onthaalouders verminderde in tien jaar tijd met méér dan 20%. Alleen al in de voorbije twee jaar hielden meer dan 500 onthaalouders het voor bekeken. En de dalende trend houdt aan. Er zijn nu nog maar een kleine 5.000 onthaalouders. Als dit zo doorgaat, zullen in Vlaanderen binnen afzienbare tijd nog maar bitter weinig kinderen worden opgevangen door onthaalouders.
De Vlaamse overheid had beloofd om het probleem aan te pakken en een ‘strategische denk -en visieoefening’ te maken. Maar die oefening is er nog altijd niet. Daarom heeft de LBC-NVK, de vakbond van de onthaalouders, zelf een visienota uitgewerkt.
De LBC-NVK pleit voor een gezinsopvang die duurzaam en kwaliteitsvol is,. Twee belangrijke voorwaarden moeten dan wel worden vervuld: professionele onthaalouders moeten aan een bepaald profiel beantwoorden, en de opvang moet ook rekening houden met kwaliteitsvoorwaarden.
Niet iedereen kan dit werk doen
Een duurzame gezinsopvang kan niet zonder professionele onthaalouders. Zonder bekwaamheidseisen lukt het niet. Er moet definitief komaf worden gemaakt met het idee dat zomaar iedereen andermans kinderen kan begeleiden.
Professionele kinderbegeleiders in de gezinsopvang werken niet in nepstatuten. Ze worden gewaardeerd en omkaderd, net zoals kinderbegeleiders in de kinderdagverblijven, leerkrachten, opvoeders. Dit is perfect mogelijk, getuige het project waarbij aan 120 onthaalouders een volwaardig werknemersstatuut werd gegeven.
Dit project is heel positief geëvalueerd. De deelnemende onthaalouders waren dolgelukkig dat ze zich niet langer constant zorgen moesten maken over financiën, of over de vraag wat er met hen zou gebeuren bij ziekte. Als werknemer konden ze zich concentreren op hun échte werk: kinderen goed opvangen. Het project ‘werknemersstatuut voor onthaalouders’ moet heel dringend worden uitgebreid. Maar zolang niet alle onthaalouders kunnen genieten van een volwaardig werknemersstatuut wordt best ook het huidige, gebrekkige statuut verbeterd.
De visie van de LBC-NVK gaat ook uit van kwaliteitseisen voor de opvang, in het belang van de kinderen en hun pedagogische ontwikkeling. Er is geen kwaliteit zonder een goede norm voor het aantal kinderen per begeleider.
Norm van 4 kinderen
Vandaag zouden onthaalouders moeten streven naar een gemiddelde van 4 op te vangen kinderen per dag. Maximaal mogen er tegelijkertijd 8 kinderen tegelijkertijd aanwezig zijn in het huis van een onthaalouder. In werkelijkheid vangen heel wat onthaalouders permanent meer dan 4 kinderen op. Er is dus een constante overbezetting.
Heel wat onthaalouders stappen om financiële redenen noodgedwongen in dat systeem van overbezetting. Omdat hun huidige statuut nog altijd gebrekkig is. Zij vangen meer dan 4 kinderen om hun onkostenvergoeding op te krikken. De LBC-NVK wil niet wachten op de effecten op de lange termijn, niet voor de onthaalouders en ook niet voor de kinderen.
De gezinsopvang zal haar pedagogische waarde verliezen als ze wordt beperkt tot louter babysit spelen. De LBC-NVK hoopt dat onze visie zal worden gesteund door iedereen die de gezinsopvang een warm hart toedraagt. Binnenkort lanceren wij een actieplan om onze visie te realiseren.
Fatiha Dahmani
Sectorverantwoordelijke kinderopvang bij de LBC-NVK