Minister Caroline Gennez stelde recent haar Masterplan voor de kinderopvang voor. Dat plan loopt tot 2029 en heeft twee doelen: de sector versterken én toegankelijker maken voor alle gezinnen. Er wordt 200 miljoen euro uitgetrokken om te investeren in drie grote thema’s: meer plaatsen, een eerlijke prijs en voldoende, goed opgeleid personeel. Maar wat betekent dat concreet voor jou?
Meer plaatsen, meer verschil?
De Vlaamse regering wil tienduizend extra opvangplaatsen creëren. Daarvan komen er 4000 in ‘trap 1’, dat is opvang aan vrije prijs. De andere 6000 plaatsen komen in ‘trap 2’, wat betekent dat ouders betalen volgens hun inkomen.
Voor wie in trap 2 werkt, betekent dat meestal ook betere loon- en arbeidsvoorwaarden. Zo krijgen begeleiders daar een hoger brutoloon én meer verlof. Ook goed nieuws dus voor wie erin slaagt om in trap 2 te werken. Maar… daar wringt net het schoentje.
Gelijk werk, ongelijk loon
Naast die nieuwe plaatsen mogen ook 2400 opvangplaatsen uit trap 1 omschakelen naar trap 2. Daardoor krijgen meer dan 343 mensen minstens 623 euro bruto per maand bij, én meer verlofdagen.
Maar wie blijft werken in trap 1 en dus hetzelfde werk doet, verdient nog altijd dat bedrag minder. Dat verschil blijft bestaan. Minister Gennez noemt het plan een historische verbetering. Maar zolang begeleiders voor hetzelfde werk niet hetzelfde loon krijgen, kunnen we moeilijk van echte vooruitgang spreken. Het blijft een stap vooruit, maar nog lang geen eindpunt.
Extra mensen gezocht
Willen we meer kinderen opvangen? Dan zijn er ook meer begeleiders nodig. De regering wil daarom inzetten op het aantrekken en opleiden van nieuwe mensen. Er wordt vooral gekeken naar ‘zij-instromers’, mensen die uit een andere sector komen en willen overstappen naar de kinderopvang.
Daarnaast wordt er samen met minister Demir onderzocht of er een nieuwe graduaatsopleiding kan komen, speciaal voor wie wil werken in de sector. Dat is een goede zaak, al blijft de vraag of dit snel genoeg zal gaan om het personeelstekort echt aan te pakken.
Wat verandert er voor onthaalouders?
Meer dan 375 onthaalouders die vandaag al samenwerken in groepsverband is er een belangrijke wijziging: jullie krijgen in 2026 de kans om vrijwillig over te stappen naar een werknemersstatuut groepsopvang trap 2. Dat betekent een vast loon, betaalde vakantie en betere sociale bescherming.
Nieuwe onthaalouders zullen in 2026 enkel nog in het werknemersstatuut gezinsopvang kunnen stappen. Werk je vandaag nog onder het oude ‘sui generisstatuut’? Dan moet je de overstap op elk moment kunnen maken. Het plan is duidelijk: het oude systeem moet langzaam verdwijnen. Dat biedt perspectief, maar roept ook vragen op. Hoe vlot zal die overstap verlopen? Wie zorgt voor begeleiding?
Nog veel onduidelijk
Er zitten zeker goede elementen in dit Masterplan. Meer plaatsen, betere lonen voor sommigen, en aandacht voor extra personeel: het zijn mooie stappen vooruit. Maar tegelijk blijft er veel onduidelijk.
Waarom wordt het verschil tussen trap 1 en trap 2 niet volledig weggewerkt? Waarom verdienen mensen die hetzelfde werk doen nog altijd niet hetzelfde? Hoe snel zal dat nieuwe personeel er zijn, en krijgen ze genoeg opleiding en begeleiding?
Als vakbond moeten we de vinger aan de pols houden en blijven ijveren voor waar het echt om draait: gelijk loon voor gelijk werk, betere werkomstandigheden en een lagere kind-begeleiderratio. Alleen dan bouwen we aan een sterke, warme en eerlijke kinderopvang.